ပကစၢ်ယွၤန့ၣ် ဒိၣ်ထဲညါလဲၣ်

စုတဝံးပနီၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်သူအီၤ ဒ်သိးကပၥ်ဖျါဒီးသ့ၣ်ညါနီၣ် ၦၤတဂၤဂၤန့ၣ် ယံာ်တ့ၢ်မးလံလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်န့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်အလီအပျီၢ်သ့ ဖဲတၢ်ကဲဒိး မၤအါထီၣ်တၢ်အခါလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ, ၦၤကညီအမဲၥ်ၦၤဖိအဒိန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဂံၢ်ထံး လၢပသူအီၤလၢ ‘ID’ အဂီၢ်သ့, ဘၣ်ဆၣ် တုၤၦၤတဂၤဂၤ လဲလိၥ်က့ၤတၢ်အဒိ ခီဖျိ မဲၥ်ကျးလါနါ (contact lens) ဒီး တၢ်အစၢတဖၣ် တလိၤတဃီၤ တတီဝဲဘၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆိးကါ တၢ်ဃုမၤလိ ၦၤကညီအက့ၢ်အဂီၤအတီ လၢတၢ်ကပၥ်ဖျါ ၦၤတဂၤစုၥ်စုၥ် အံၤစ့ၢ်ကီး ပနၥ်န့ၢ်အီၤတသ့ဘၣ်. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, ဒ်သိးပကပၥ်ဖျါထီၣ် ၦၤတဂၤဂၤ အတၢ်မ့ၢ်တၢ်အဂီၢ် ကျိၤကျဲအဂ့ၤကတၢၢ်လၢပကသ့ၣ်ညါနီၣ်တၢ် မ့ၢ်အိၣ်တမံၤမံၤဧါ. ၦၤဃုသ့ၣ်ညါမၤလိတၢ် အတၢ်ပၥ်ဖျါတဖၣ်စံးဝဲလၢ ၦၤတဂၤစုၥ်စုၥ် အသွံၣ်ကျိၤဒိ တဖၣ်န့ၣ် လီၤဆီဝဲ, ဒီးတၢ်ကဟုၣ်မၤဒိးအဂီၢ် တသ့ဝဲဘၣ်လီၤ. နနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်နဲ န ‘ သွံၣ်တၢ်ဂီၤတ့’(vein map)န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ပၥ်ဖျါနက့ၢ်နဂီၤလၢ အိၣ်သူၣ်လီၤသးလၢ နပူၤ, လၢအတလီၤဂၥ် ဒီးၦၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤ နီတဂၤဘၣ်လီၤ.

တၢ်ဆိကမိၣ် ၦၤကူၦၤကညီအတၢ်မ့ၢ်တၢ်လၢ အိၣ်သဘံၣ်ဘုၣ် ဒ်သိးအံၤ…

အဲၣ်ဒ်သိးမိမိၢ်

ကၠူၢ်နံထၣ်(Juanita) တဲန့ၢ်အဖိဒိၣ် ဘၣ်ဃးတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ဘၣ်လၢ “မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွၢ်တၢ်အိၣ်သးတဂ့ၤ အကတီၢ်ဖးဒိၣ်”(the Great Depression) အဆၢကတီၢ်ခါအဂ့ၢ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိဘၣ်အီၣ်ဒၣ် ဖီသၣ်, ဒီးတၢ်မံၤလၥ်လၢၦၢ်လၢ်ကျါတမံၤဂ့ၤ တမံၤဂ့ၤ လၢအပၢ်ခးန့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တဘျီလၢ်လၢ် ဖဲအပၢ်ဖီၣ်န့ၢ်လံၣ်ပအီ လၢဟါတၢ်အီၣ် အဂီၢ်န့ၣ် အမိၢ်စံးဝဲလၢ ဟ့ၣ်ယၤလၢလံၣ်ပအီန့ၣ်အခိၣ်, ယအဲၣ်ဒိးအီၣ်ဒၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ညၣ်အကျါ အဘဲကတၢၢ်တက့ၢ်လီၤ. တၢ်ဆၢကတီၢ်တဖၣ်ပူၤကွံၥ်ဝဲန့ၣ် ကၠူၢ်နံထၣ် သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ ဖဲလံၣ်ပအီအခိၣ်န့ၣ် တၢ်အညၣ်မနုၤမးတအိၣ်ဘၣ်. အမိၢ်တအီၣ်တၢ်န့ၢ်ဘၣ်. အမိၢ်န့ၣ် မ့ၢ်အထိၣ်မၤသးလၢ တၢ်အခိၣ်မ့ၢ်တၢ်ဝံၣ်အဃိ “ပဝဲဖိတဖၣ် ပကအီၣ်ဘၣ်အါဒီး မ့မ့ၢ်ပဝဲ ပတဘၣ်ယိာ်တၢ်လၢ အဂီၢ်လၢၤဘၣ် အဂီၢ်လီၤ”.

ပကမၤလၤကပီၤမိၢ်အမုၢ်နံၤ ခဲမုၢ်ဆ့ၣ်န့ၣ် မ်ပကဂံၢ်ဒွးထီၣ်က့ၤ ပမိၢ်တဖၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်လီၤသး အဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ်တက့ၢ်. ပစံးဘျုးကစၢ်ယွၤလၢ ပမိၢ်တဖၣ်အဃိ, ဒီးကျဲးစၢး ဒ်သိးပကအဲၣ်အါထီၣ်တၢ် ဒ်မိၢ်တဖၣ်တက့ၢ်.

စီၤပီလူးမၤတၢ်ဒ်တၢ်ခ့တၢ်ၦၤ လၢသ့းစၤလနံတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ် “ဒ်ၦၤကွၢ်ဖိ အံးက့ၤကွၢ်က့ၤအဖိဒၣ် ဝဲအသိး”လီၤ (၁ သ့း ၂: ၇). အဝဲအဲၣ်တၢ်ဒူဒူ, တြီဆၢတၢ်လၢ “ အထီဒုၣ်ထီဒါတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်” ဒ်သိးကတဲန့ၢ် အဝဲသ့ၣ်လၢယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ် ဒီးဒ်သိးကဟ့ၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢအသးသမူဒၢ်လဲၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ…

အဝဲသ့ၣ်ညါ

လံၣ်ယၣ် (Lea) န့ၣ် ကဘၣ်စးထီၣ်အတၢ်မၤ ဒ်သရၣ်မုၣ်ကွၢ်ၦၤဆါ (nurse) တဂၤအသိး ဖဲထံကီၢ်တၣ်ဝၣ် (Taiwan) န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် ကန့ၢ်ဘၣ်အဘူးအလဲဂ့ၤဒီး အဝဲအတၢ်ဟ့ၣ်မၤစၢၤဘၣ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ကအါထီၣ်, ကအါန့ၢ်ဒံး ဖဲအဝဲမၤတၢ် ဖဲဝ့ၢ်မနံၣ်လၣ် (Manila) , လၢတၢ်မၤတဖၣ်တအိၣ်အါကဲၣ်ဆိးအလီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တနၤ ဖဲအဝဲတချုး ဟးထီၣ်န့ၣ် အဝဲတဲဘၣ် အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်လၢအကကွၢ်ထွဲ အဝဲအဖိမုၣ်ဖိလၢအအိၣ်ယဲၢ်နံၣ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. “နမ့ၢ်ဒုးအီၣ်အီၤ ထီပး သဘ့ဟီၣ်လၥ်အဂံၢ် တနီၣ်တၢၤန့ၣ် အဝဲကအီၣ်ကသံၣ်န့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါ (vitamins) ဒီး, သ့ၣ်နီၣ်နသး, အဝဲန့ၣ် မဲၥ်ဆှးသ့, အဝဲကလိၥ်ကွဲ ဒီးအတခွါတဖၣ် ဒီးအဝဲန့ၣ် ပျံၤတၢ်ခံး... ”. လၢခံတနံၤ ဖဲအနုၥ်လီၤဆူကဘီယူၤပူၤဒီး အကွၢ်လီၤတၢ်ဖဲ ကဘီယူၤအပဲတြီဆံးအခါ, လံၣ်ယၣ်ထုကဖၣ် “ကစၢ်ဧၢ, ၦၤမတၤတဂၤမး တသ့ၣ်ညါ ယဖိမုၣ်ဒ်ယၤအသိးန့ၣ်ဘၣ်. အိၣ်ဒီးအီၤတသ့ဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် နအိၣ်နဲသ့လီၤ ”.

ပသ့ၣ်ညါၦၤလၢ ပအဲၣ်တဖၣ်, ဒီးပပၥ်သူၣ်ပၥ်သး တၢ်ဂ့ၢ်လီၤတံၢ် ဘၣ်ဃး အဝဲသ့ၣ် တခါစုၥ်စုၥ် မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ၦၤလၢပပၥ်လုၢ်ပၥ်ပှ့ၤအီၤအဃိလီၤ. လၢတၢ်အိၣ်သးမၤသးအကလုၥ်ကလုၥ်အဃိန့ၣ်,…

ပပၢ်

အါတက့ၢ်, ဂီၤခီဂီၤခီန့ၣ် ယရူးကစၢ်အတၢ်ထုကဖၣ်လီၤ. ယတသူၣ်လီၤသးလၢ တၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ်တစု ယတကြၢးန့ၣ်တစု ယတကၢကီၣ်ဒီးမုၢ်နံၤအသီဘၣ်. ဖဲအပူၤကွံၥ် တယံာ်ဒံးဘၣ်အခါ ယယၢၤထီၣ်ဒၣ်ဝဲ ထဲ “ (အိၣ်လၢမူခိၣ်)ပပၢ်-Our Father”ဒံးလီၤ. ယလီတဲစိစိၥ်စု သီၣ်ထီၣ်လီၤ. ယဖုဘၣ်ယသး, တၢ်န့ၣ် အိၣ်ဒံးဒၣ် ဂီၤ ၅: ၄၃ နၣ်ရံၣ်အကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. တယၥ်တဘီ, ကမ့ၢ်မတၤလဲၣ်. လီတဲစိအမဲၥ်သၣ်လိၤဖျါထီၣ် ‘ပါ-Dad’ န့ၣ်လီၤ. တချုးယစံးဆၢဘၣ်က့ၤန့ၣ်, တၢ်သီၣ်န့ၣ် ကတၢၢ်ကွံၥ်ချ့သဒံးန့ၣ်လီၤ. ယတယၥ် ယပၢ်န့ၣ် ကမ့ၢ်စံၢ်ကမၣ်ဘၣ်တၢ်လီၤ. လီၤတံၢ်လီၤ, စံၢ်ကမၣ်ဘၣ်ဝဲလီၤ. မ့ၢ်သ့ၣ်သ့ၣ်, စံၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်တဆိကမိၣ်အပူၤသၢၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ယနၥ်လၢ ပအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ် တဘ့ၣ်လၢဘၣ်တၢ်လုၣ်ဘၢ ဒီးယွၤအတၢ်သးကညီၤလီၤ. လီၤလီၤဆီဆီ နံၤအဝဲန့ၣ် ယလိၣ်ဘၣ်လၢတၢ်မၤဆူၣ်ထီၣ်က့ၤသးဘၣ်ဃး ပပၢ်လၢမူခိၣ်အတၢ်အိၣ်ဒီးၦၤလီၤ.

ပကဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်န့ၣ် တဘျးဖိလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိအပျဲၢ်တဖၣ်လၢ ကစးထီၣ်အတၢ်ထုကဖၣ်အဂီၢ် အဝဲဃုထၢတၢ်ကတိၤခံဖျၢၣ် “ပပၢ်” (မး ၆: ၉), ဒ်တၢ်စးထီၣ်အလီၢ်တခါန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်တၢ်မၤညီတၢ်ခိၣ်တိၤလိၤဧါ. တမ့ၢ်ဘၣ်, ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အတၢ်ကတိၤတဖၣ်,…